OT-security is actueler dan ooit. Operational Technology (OT) vormt het kloppend hart van industrie, energie, transport en gezondheidszorg. Maar waar deze systemen ooit los stonden van de buitenwereld, zijn ze nu steeds vaker verbonden met IT-netwerken – en daardoor kwetsbaar voor cyberaanvallen. Deze zes OT-hacks tonen hoe kwetsbaar industriële systemen zijn – en wat organisaties kunnen doen om zich te wapenen.
1. Colonial Pipeline
Locatie: Verenigde Staten – 2021
Impact: Stillegging van de grootste brandstofpijpleiding in de VS; paniekinkopen en miljardenverliezen
In mei 2021 legde een ransomware-aanval op Colonial Pipeline de brandstofvoorziening aan de oostkust van de VS volledig plat. De aanval begon met één gelekt VPN-wachtwoord. Daarmee kregen aanvallers toegang tot het IT-netwerk, en uiteindelijk tot systemen die de fysieke operatie beïnvloedden. Uit voorzorg werd de hele pijpleiding stilgelegd.
De case laat zien hoe kwetsbaar operationele processen zijn wanneer IT- en OT-systemen onvoldoende van elkaar gescheiden zijn. Eén IT-kwetsbaarheid leidde tot een nationaal incident.
2. Norsk Hydro
Locatie: Noorwegen – 2019
Impact: Wereldwijde productie-uitval bij een van ’s werelds grootste aluminiumproducenten; schade van tientallen miljoenen euro’s
Norsk Hydro werd getroffen door de LockerGoga-ransomware. De aanval verstoorde IT-systemen in 40 landen en had directe impact op productieprocessen in smelterijen en fabrieken. Hoewel het bedrijf beschikte over goede back-ups en een proactief crisisplan, duurde het weken voordat systemen weer operationeel waren.
Wat opvalt is hoe moeilijk het is om OT-systemen – vaak propriëtair en fragiel – weer veilig op te starten na een aanval. De financiële en operationele impact bleek vele malen groter dan bij een puur IT-incident.
3. Oekraïne elektriciteitsnetwerk
Locatie: Oekraïne – 2015
Impact: Urenlange stroomuitval in meerdere regio's; tienduizenden huishoudens zonder stroom
In december 2015 voerden aanvallers een gecoördineerde cyberaanval uit op meerdere elektriciteitsmaatschappijen in Oekraïne. Via spearphishing en malware (BlackEnergy) kregen ze toegang tot industriële controlesystemen en schakelden daadwerkelijk de stroom uit. Het was de eerste gedocumenteerde succesvolle aanval waarbij een cyberaanval fysieke stroomonderbreking veroorzaakte.
De aanval onderstreepte dat OT-omgevingen – zelfs in kritieke infrastructuren – kwetsbaar kunnen zijn voor relatief bekende aanvalstechnieken. Het incident geldt als wake-up call voor energiebedrijven wereldwijd.
4. Haven van Antwerpen
Locatie: België – 2011–2013
Impact: Criminele groep hackt OT-systemen om containers vol drugs ongezien de haven uit te krijgen
Een drugsbende wist zich toegang te verschaffen tot de OT-systemen van een logistiek bedrijf in de Antwerpse haven. Met keyloggers en remote access-software manipuleerden ze containerplanning en toegangsprocedures. Hierdoor konden zij maandenlang ongestoord containers met cocaïne ophalen, zonder dat medewerkers iets in de gaten hadden.
De aanval was technisch eenvoudig, maar strategisch vernuftig. Het toont aan dat OT niet alleen interessant is voor staten of cybercriminelen met ransomware, maar ook voor georganiseerde misdaad met fysieke doelstellingen.
5. Stuxnet
Locatie: Iran – 2010
Impact: Sabotage van nucleaire installaties; fysieke schade aan centrifuges via malware
Stuxnet wordt vaak beschouwd als het begin van het OT-aanvalstijdperk. De malware was specifiek ontworpen om industriële besturingssystemen (SCADA/PLC) te saboteren en daarmee fysieke schade aan te richten aan Iraanse uraniumverrijkingsinstallaties. De aanval werd vermoedelijk uitgevoerd door statelijke actoren, met een ongekend niveau van precisie en voorbereiding.
Hoewel deze case meer dan tien jaar oud is, blijft het een blauwdruk voor hoe OT van binnenuit kan worden gesaboteerd – zelfs in sterk afgeschermde omgevingen. De relevantie voor kritieke infrastructuren is vandaag de dag nog steeds groot.
6. Universiteit Maastricht
Locatie: Nederland – 2019
Impact: Volledige netwerkuitval; ook OT-systemen zoals klimaatregeling en medische apparatuur vielen uit
In december 2019 werd de Universiteit Maastricht getroffen door ransomware. Naast IT-systemen werden ook facilitaire systemen getroffen, zoals toegangscontrole, labapparatuur en klimaatbeheersing – veelal OT-gebaseerde infrastructuur die ongemerkt was meegekoppeld aan het IT-netwerk.
Deze case benadrukt hoe OT vaak sluipenderwijs verweven raakt met IT zonder dat er passende beveiligingsmaatregelen zijn genomen. Tijdens herstelacties blijken deze systemen lastig te benaderen, laat staan te herstellen.
OT is kwetsbaar, zichtbaar en van strategisch belang
Deze zes cases maken één ding duidelijk: OT is geen blinde vlek meer, maar een concreet doelwit. De impact van een OT-aanval reikt vaak verder dan datalekken of financiële schade. Het raakt de fysieke wereld, de productiecapaciteit en zelfs de veiligheid van mensen.
Organisaties die afhankelijk zijn van industriële processen, logistieke infrastructuur of slimme gebouwen doen er verstandig aan om hun OT-omgeving serieus mee te nemen in het bredere cybersecuritybeleid. Dat betekent inzicht in de eigen OT-assets, segmentatie tussen IT en OT, monitoring van netwerkverkeer en vooral: bewustzijn dat het kan gebeuren.
Meer weten over OT-security in uw organisatie?
Bij Aumatics helpen we organisaties om hun OT-systemen weerbaar te maken tegen digitale dreigingen. Lees meer op onze OT Security Services-pagina, neem contact met ons op of vraag een vrijblijvende quickscan aan.
Ook beschikbaar: onze gratis Cyber Security Checklist.
